Kennis over voedingswaarde zuivel schiet tekort

Bijna iedereen in Nederland eet en drinkt zuivel en maar liefst 80% van de consumenten weet dat het onderdeel is van gezonde voeding. Maar waarom zuivel gezond is en wat de voedingsstoffen in zuivel doen voor je lichaam, is vaak niet bekend. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.

Het onderzoek onder ruim 1.500 respondenten is uitgevoerd door onderzoeksbureau Kien in opdracht van de Nederlandse Zuivel Organisatie. Met de resultaten wil NZO diëtisten en andere gezondheidsprofessionals meer inzicht geven in de kennis van Nederlanders over gezond eten en de voedingswaarde van zuivel.

Nederlanders beoordelen hun kennis over gezond eten met een 7,4. “En met een 7,4 overschatten we onszelf”, zegt Stephan Peters, manager voeding, gezondheid en duurzaamheid bij NZO. “Veel mensen weten dat zuivel een groot deel van de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid aan calcium levert. Maar de meesten hebben geen antwoord op vragen over wat voedingsstoffen zoals calcium, vitamine B2 en B12 voor je lichaam doen. Zo weet minder dan 40% dat vitamine B12 bijdraagt aan een goede werking van het zenuwstelsel. Ook denkt de helft van de consumenten dat er geen verschil zit in de voedingswaarde van plantaardige dranken zoals soja-, haver- en rijstdrank.” 

We komen niet aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zuivel
De Gezondheidsraad raadt aan om 2 à 3 porties melk of yoghurt en 2 plakken kaas per dag te nemen. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zuivel verschilt per leeftijdsgroep en varieert van ongeveer 400 tot 600 gram zuivel per dag. De Voedselconsumptiepeiling van RIVM laat zien dat we in Nederland gemiddeld 329 gram zuivel eten en drinken, inclusief zuivelproducten die niet in de Schijf van Vijf staan. We komen dus niet aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zuivel.

“Dit gat is te groot”, vindt Stephan Peters. “Want hoewel er veel manieren zijn om aan voldoende voedingsstoffen te komen, is zuivel een makkelijke en snelle manier om de voedingsstoffen die je nodig hebt binnen te krijgen. Onder andere voor botten en spieren en voor een goede werking van het zenuwstelsel. Zuivel bevat veel voedingsstoffen die veel voor je lijf doen. Helaas weet niet iedereen dat. Het is dus belangrijk om de kennis over de voedingswaarde van zuivel op te krikken.”

Zuivel bevat van nature veel voedingsstoffen
Zuivel is een belangrijke leverancier van calcium. Bij vrouwen tussen 19 en 50 jaar levert zuivel 84% van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid calcium, ongeveer 800 milligram, wanneer ze eten volgens de Schijf van Vijf. Een glas halfvolle melk van 150 ml levert 185 milligram calcium. Dit staat gelijk aan de hoeveelheid calcium in 559 gram broccoli, 219 gram spinazie of 148 gram Chinese kool. “Het is belangrijk om te beseffen dat producten flink kunnen verschillen in voedingswaarde”, zegt Stephan Peters. “Zuivel bevat van nature veel voedingsstoffen die we nodig hebben om gezond te blijven, zoals eiwit, calcium, vitamine B12 en B2. Melk, yoghurt en kaas zijn niet eenvoudig één op één te vervangen door een ander product.”

Wie geen zuivel kan of wil consumeren, moet goed opletten of zij de benodigde voedingstoffen wel binnenkrijgen. Niet iedereen is zich hiervan bewust. Zo weet ongeveer 42% van de Nederlanders niet dat het voor je gezondheid uitmaakt welke plantaardige drank je neemt. Dat sojadrank verrijkt met calcium en vitamine B12 de enige plantaardige drank in de Schijf van Vijf is, weet slechts 14%.

Hoeveelheid voedingsstoffen per glas (150ml)

Is deze tabel slecht leesbaar? Klik hier om de tabel te vergroten.

Belangrijkste resultaten onderzoek Zuivelkennis van Nederland

• Zuivel staat in de top 3 van de meest gegeten en gedronken producten, net zoals groente & fruit en granen. Nederlanders in het noorden van het land en 60-plussers nemen vaker dagelijks zuivel.
• Wat is zuivel? Meer dan 93% weet dat yoghurt, karnemelk, koemelk, kwark en kaas zuivelproducten zijn. Margarine, halvarine en eieren worden het vaakst foutief aangewezen als zuivelproduct (57%, 56% en 36%).
• Het is bij acht op de tien Nederlanders bekend dat zuivel een belangrijk onderdeel is van een gezond voedingspatroon. Zeven op de tien weten dat het bewezen is dat melk en yoghurt goed voor je zijn.
• Bijna negen op de tien weten dat zuivel kan helpen bij het versterken van je botten.
• 85% van de ouders weet dat zuivel goed is voor de ontwikkeling en groei van hun kind.
• 81% van de ouders vindt het belangrijk dat hun kind(eren) zuivel eten en/of drinken.
• Eén op de zes ouders geeft zijn/haar kind(eren) liever plantaardige dranken dan zuivel.
• Bijna de helft van de Nederlanders weet niet dat de voedingswaarde van diverse plantaardige dranken onderling verschillen.
• Wie geen zuivel consumeert, kan een tekort aan calcium krijgen. Dit weten zeven op de tien Nederlanders.
• Wie geen zuivel consumeert kan een tekort aan vitamine B12 krijgen. Dit weet 18% van de Nederlanders.
• Wie geen zuivel consumeert kan een tekort aan vitamine B2 krijgen. Dit weet 13% van de Nederlanders. 

Het publieksonderzoek ‘Zuivelkennis van Nederland’ werd tussen 9 en 15 januari 2024 uitgevoerd onder een representatieve groep van 1.511 Nederlanders door onderzoeksbureau Kien in opdracht van NZO.

Ben je gezondheidsprofessionals en nieuwsgierig naar het onderzoek? Download hieronder de whitepaper en infographic:
Whitepaper: ‘Kennis over de voedingswaarde van zuivel en de aanbevelingen’
Infographic: ‘Wat weet Nederland over de voedingswaarde van zuivel?’
Flyer (printversie infographic): ‘Wat weet Nederland over de voedingswaarde van zuivel’