Voorbarige conclusies RIVM-studie over effecten van minder zuivel en vlees op gezondheid en milieu

Op 25 maart 2013 verscheen een studie van het RIVM naar effecten van minder zuivel en vlees op gezondheid en milieu. Deze studie onderzocht of een verlaging van de consumptie van vlees en zuivel beter zou zijn voor het milieu. Om de gevolgen voor de gezondheid van vrouwen in kaart te brengen werd gekeken naar het effect van minder vlees- en zuivelconsumptie op de gehaltes verzadigde vetzuren en ijzer.

De Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) vindt dat deze studie voorbarig de conclusie trekt dat vrouwen door minder kaas en vlees te consumeren gezonder zijn en dat het beter is voor het milieu. De studie richt zich alleen op landgebruik en op de inname van ijzer en verzadigde vetzuren. Zowel een gezonde voeding als een duurzaam milieu omvatten meer dan deze drie aspecten. Op basis van deze studie kunnen daarom geen algemene conclusies getrokken worden.

Een mens heeft alle essentiële voedingsstoffen nodig om gezond te blijven. Bij een onderzoek naar het verlagen van de milieudruk moet gekeken worden naar het effect op álle essentiële voedingsstoffen; niet alleen naar verzadigde vetzuren en ijzer. Deze kanttekening plaatsten de onderzoekers ook zelf. Zuivelproducten zijn overigens geen bron van ijzer maar wel van eiwitten, vetten, Calcium en vitaminen B2 en B12 .

In de studie werd het verzadigd vet dat in kaas zit vervangen door ‘snelle’ koolhydraten (suikers) zoals hagelslag en appelstroop. De World Health Organisation heeft eerder vastgesteld dat vervanging van verzadigde vetten door suikers niet leidt tot het verminderen van het risico op hart- en vaatziekten, in tegenstelling tot wat de onderzoekers beweren.

Wie minder vet wil binnen krijgen, kan dan ook beter voor laagvette zuivelproducten kiezen. Ruim 90% van de consumenten in Nederland kiest in de categorie melkproducten voor varianten met een laag vetgehalte. Ook in het kaassegment kan de consument bewust kiezen voor magere varianten.

Op het gebied van duurzaamheid wordt door de zuivelsector – zowel de boeren als de zuivelfabrieken – hard gewerkt aan het verkleinen van de footprint. Daartoe hebben NZO en LTO Nederland hun krachten gebundeld in de Duurzame Zuivelketen. Daarin zijn ambitieuze doelen gesteld. Zo streeft de sector naar een energieneutrale zuivelketen en een 30% reductie van broeikasgassen in 2020.