Hoogleraar Zuivelkunde hekelt afname melkconsumptie ten gunste van frisdrank

In zijn afscheidsrede als buitengewoon hoogleraar Zuivelkunde aan Wageningen University & Research op 20 oktober wees professor Toon van Hooijdonk op de afname van de melkconsumptie in de afgelopen decennia. De consumptie van frisdranken nam in diezelfde periode een enorme vlucht. “Daardoor is een significante bron van voedingsstoffen in de categorie dranken vervangen door een frisdrank die arm is aan nutriënten”, aldus van Hooijdonk.

De afscheidsrede sloot aan bij het symposium ‘Dairy in a sustainable diet: a question of balance‘ in Wageningen. Drie wetenschappers gaven daar hun visie op een goede wetenschappelijke benadering van een duurzaam en gezond dieet. Prof.dr.ir Toon van Hooijdonk zette voor zuivel de discussiepunten op een rij. Met zijn lezing nam hij afscheid als bijzonder hoogleraar Zuivelkunde bij Wageningen University en als wetenschappelijk adviseur van de NZO.

Van Hooijdonk wees in zijn lezing op de continue afname van melkconsumptie in de westerse wereld. Dit heeft geleid tot een zuivelinname die onder de dagelijkse hoeveelheid ligt die het Voedingscentrum aanbeveelt. In de jaren vijftig bedroeg de melkconsumptie nog 220 liter per persoon per jaar. Nu is dat ongeveer 115 liter.

Melk levert een belangrijke bijdrage levert aan de inname van belangrijke voedingsstoffen. Van Hooijdonk: “Melk is de nummer één leverancier van nutriënten als calcium, fosfor, kalium en de vitamines A, B12 en B2. En voor de dagelijkse inname van magnesium, jodium en zink staat melk op de tweede plaats.”

De consumptie van frisdrank is aanzienlijk gestegen: van ca 40 liter in de jaren vijftig naar 180 liter per persoon per jaar nu. “Daardoor is een significante bron van voedingsstoffen in de categorie dranken vervangen door een frisdrank die arm is aan nutriënten”, stelt prof. Van Hooijdonk. “Frisdrank levert slechts energie en bevat geen hoogwaardige voedingsstoffen, terwijl de ecologische voetafdruk van frisdrank nu ongeveer even groot is als die van melk. De nutriëntenvoorziening van veel mensen zou aanzienlijk kunnen stijgen door terug te grijpen op melk in plaats van frisdrank”, aldus van Hooijdonk.

Melkeiwit

In zijn lezing kwamen ook de verschillen in eiwitkwaliteit tussen dierlijke eiwitten en plantaardige aan bod. Eiwitten vormen in het voedingspatroon van de mens de belangrijkste en duurste macronutriënt, die in relatief grote hoeveelheden voor het lichaam nodig zijn. Zelfs kleine hoeveelheden vlees en zuivelproducten verbeteren al de voedingsstatus bij mensen met een laag inkomen. De eiwitkwaliteit van dierlijke eiwitten is ‘hoger’ doordat deze eiwitten zijn opgebouwd uit een breder scala van bouwstenen, de aminozuren.

Voor het verschil in eiwitkwaliteit is nauwelijks aandacht vindt van Hooijdonk. “Ook de zuivelindustrie kan meer aandacht besteden aan de complementariteit van eiwitten bij de productontwikkeling, vooral in armere delen van de wereld.”