Voeding
News overview
15 juni 2017
Minisymposium over duurzame voedselkeuzes en voedselproductie
Gezond en duurzaam eten is niet zo makkelijk als het lijkt. Tijdens het minisymposium ‘Duurzaamheid en anders eten: welke voedselkeuzes wél bijdragen aan een beter milieu’ van de Nederlandse Zuivel Organisatie liet Stephan Peters (NZO) zien dat ‘duurzame’ leefregels zoals ‘Eet minder dierlijke producten’ en ’Eet meer plantaardig’ niet altijd beter zijn voor het milieu. In Sociëteit de Witte gaven ook Dick Veerman van Foodlog en Rogier Schulte van Wageningen Universiteit hun visie op een duurzamere voedselproductie.
Stephan Peters (NZO) ondersteunde zijn verhaal over duurzame voedselkeuzes met resultaten uit nieuw onderzoek, uitgevoerd door Nutricon op basis van het rekenprogramma Optimeal®. Het mijden van rood vlees en het vervangen door producten die evenveel voedingsstoffen leveren, leidt inderdaad tot minder CO2-uitstoot. Het mijden van zuivel heeft echter geen zin. De milieudruk van producten die zuivel bij elkaar kunnen vervangen qua voedingsstoffen, is namelijk even groot.
Ook de dagmenu’s van het Voedingscentrum werden doorgerekend met Optimeal®. Het ‘Eet minder vlees’- en het ‘Groenten en fruit’-menu bleken minder duurzaam te zijn dan eten volgens de Hollandse pot. Peters gaf het publiek daarom een aantal leefregels mee die wél zorgen voor een lagere milieudruk, zoals ‘Eet minder en eet volgens de Schijf van Vijf’, ‘Eet volgens de Hollandse pot’ en ‘Eet groente en fruit volgens de aanbevelingen, maar niet te exotisch’.
Een echt duurzame voedselvoorziening is volgens Dick Veerman, oprichter en moderator van Foodlog.nl, niet haalbaar met de huidige groei van de wereldbevolking. De voedselproductie kan volgens Veerman wel een stuk duurzamer als we de in- en output van grondstoffen in een zo nabij mogelijke cyclus regelen. Daarbij moeten we juist vee gebruiken, want die produceren voedsel én mest. Die mest moet dan wel meteen terug in de cyclus. Voor echte veranderingen en oplossingen moet er wereldwijd een brede discussie komen, denkt Veerman. In zijn ogen heeft de wereld een nieuw maatschappijmodel nodig dat minder gebaseerd is op fossiele grondstoffen.
Dat we vraagstukken rond duurzaamheid moeten oplossen door samen te werken, is ook de stellige overtuiging van Rogier Schulte. Sinds februari bekleedt Schulte de leerstoel Farming Systems Ecology aan Wageningen universiteit. Schulte vindt dat we eerst de juiste vragen moeten stellen, zoals: wie heeft welk voedsel nodig en waar kunnen we dat voedsel het best produceren? Zo kunnen in gebieden die niet geschikt zijn voor akkerbouw het beste herkauwers zoals koeien worden gehouden, vindt Schulte. Maar liefst een derde van de wereld is grasland en niet geschikt voor akkerbouw. Het omploegen van dit grasland zou een carbon tijdbom veroorzaken, want in veel van die gronden, zoals veen, zit koolstof opgeslagen. Zodra je het omploegt, wordt opgeslagen koolstof omgezet in CO2.
Een andere vraag die we ons volgens Schulte moeten stellen is wat voor sóórt duurzaamheid we willen. Een duurzame melkveehouderij is bijvoorbeeld niet hetzelfde als een klimaatvriendelijke melkveehouderij. Vanaf een bepaald punt is het qua efficiëntie en CO2-uitstoot weer beter om de koeien in de stal te houden. En dat staat haaks op de maatschappelijk wens van koeien in de wei.
Hieronder vindt u de drie presentaties die werden gegeven op het Minisymposium.
